بررسی دلالت آیه «ماجعل علیکم فی الدین من حرج» بر قاعده لاحرج

 

محمد مصطفی الهی مهر[1]

چکیده

قاعده لاحرج یا همان نفی حرج از قواعد مسلّم و امتنانی است که با حکومت بر ادله اولیه احکام، الزامِ انجام دادن تکالیفِ دشوار را برمیدارد و به دلیل کاربرد زیاد آن در ابواب مختلف فقهی از طهارات تا دیات،  از مهمترین قواعد فقهی به شمار می‌آید. این پژوهش به شیوه توصیفی-تحلیلی و روش کتابخانه‌ای تهیه شده. در راستای بررسی قاعده لاحرج از آیه «ماجعل علیکم فی الدین من حرج»، در بخش اول به بررسی مفاهیم و کلیات مربوط به بحث اشاره شده و در بخش دوم ابتدا به تبیین آیه شریفه  با بررسی لغات موثر در معنای آیه و مخاطب آیه پرداخته شده و همچنین قلمرو دلالت آن مورد بررسی قرار گرفته که در نتیجه و باتوجه به آیه شریفه قاعده لاحرج، نوعی است و به نحو رخصت می‌باشد همچنین قاعده لاحرج فقط ناظر به مقام امتثال و احکام تکلیفی است.

کلیدواژه: حرج، قاعده لاحرج، عسر، نفی حرج، قاعده فقهی، آیه ماجعل علیکم فی الدین من حرج.

 

[1] طلبه پایه ششم مدرسه علمیه رشد.

 

فایل مقاله: