اندیشه سیاسی آیت‌الله نایینی نمایی از مردم‌سالاری دینی است / تفسیرهای نادرست از مبانی علامه نایینی نیازمند بازخوانی است

مدیر گروه تاریخ اندیشه معاصر مؤسسه امام خمینی(ره) گفت: آیت‌الله نایینی در نظریه سیاسی خود نوعی حکومت مردمی اسلامی را تبیین می‌کند که با اصول شریعت منطبق است و در حقیقت می‌توان آن را نمایی از جمهوری اسلامی و مردم‌سالاری دینی دانست.

به گزارش روابط‌عمومی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، حجت‌الاسلام مهدی ابوطالبی در گفتگویی ضمن بررسی اندیشه سیاسی میرزای نایینی، اظهار کرد: رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره اندیشه سیاسی مرحوم نایینی فرموده‌اند که «امتیاز مرحوم نایینی نسبت به سایر مراجع داشتن اندیشه سیاسی است» و معظمٌ‌له همچنین تأکید کردند که آیت‌الله نایینی به شکل خاصی از حکومت اشاره نکرده‌اند، اما ضرورت اصل تشکیل حکومت اسلامی را بیان کرده و نقطه محوری حکومت موردنظر ایشان ولایت است و در این حکومت نقش مردم و نمایندگان آنها و ضرورت اجرای احکام شرع هم دیده شده است.

وی با بیان اینکه در نگاه آیت‌الله نایینی، حاکمیت در اسلام بر پایه مسئولیت و نظارت بنا شده است، افزود: در این الگو، کارگزاران حکومت تحت نظارت نهادی قرار دارند که همان «مجلس مبعوثان از سوی ملت» است؛ نهادی که وظیفه اصلی آن نظارت بر عملکرد کارگزاران است.

حجت‌الاسلام ابوطالبی با اشاره به جایگاه انتخابات در اندیشه سیاسی علامه نایینی گفت: مرحوم نایینی به وجوب انتخابات باورداشت و حکومت مطلوب از منظر او، حکومتی منطبق بر احکام شرع و درعین‌حال متکی بر رأی مردم بود و او در اثر معروف خود، نوعی حکومت مردمی اسلامی را تصویر کرده است که می‌توان آن را پیش‌زمینه فکری جمهوری اسلامی ایران دانست.

رئیس انجمن علمی تاریخ معاصر و انقلاب اسامی حوزه علمیه عنوان کرد: وی دریافته بود که جریان مشروطه که در عمل تحقق یافت، با اهداف اصیل اسلامی ناسازگار بوده و تحت‌تأثیر نگاه غرب‌گرایانه‌ای قرار دارد که از سوی قدرت‌های بیگانه، به‌ویژه انگلیس، ترویج می‌شد.

وی افزود: رهبر معظم انقلاب با نگاهی جریان‌شناسانه، جایگاه فکری و سیاسی آیت‌الله نایینی را در تقابل با جریان مشروطه‌خواه غرب‌گرا تبیین کردند؛ جریانی که تلاش داشت مفاهیم اسلامی را با قرائتی سکولار و غربی جایگزین کند.

حجت‌الاسلام ابوطالبی تأکید کرد: در فضای فکری امروز نیز نوعی سوء تفسیر از مباحث نایینی در حال شکل‌گیری است که نیازمند بازخوانی دقیق و علمی است. این برداشت‌های ناصحیح، گاه تصویری متفاوت از اندیشه سیاسی نایینی ارائه می‌دهد که با مبانی مردم‌سالاری اسلامی و نگاه دینی او سازگار نیست.

مدیرگروه تاریخ اندیشه معاصر مؤسسه امام خمینی(ره) در پایان گفت: بازگشت به متن اصیل آثار آیت‌الله نایینی و فهم آن در چارچوب فقه سیاسی شیعه، ضرورتی علمی است؛ زیرا اندیشه نایینی نه بازتاب تفکر غربی، بلکه تلاشی در جهت نظام‌مند کردن مردم‌سالاری در ذیل شریعت اسلامی بود.

/انتهای پیام